Στο όνομα του πατέρα

Οι θρησκευτικές γιορτές δεν με ενδιαφέρουν, δεν με απασχολούν και πολλές φορές δεν τις ξέρω καν. Αλλά τη γιορτή των γονιών μου μού είναι αδύνατο όχι μόνο να την αγνοώ αλλά και ούτε καν να τη ξεχνάω. Αυτή ακριβώς η μνήμη της γιορτής του είναι μιά καλή αφορμή για μιά ανάρτηση με αρχιτεκτονικό θέμα που καιρό τώρα έχω να κάνω εδώ. Ο Άγιος Σπυρίδωνας στο Παγκράτι είναι ένας ελληνορθόδοξος ναός που έχει όμως την ιδιορρυθμία να υιοθετεί ένα λίγο απροσδόκητο ρωμαϊκό-αναγεννησιακό λεξιλόγιο με την ιδιότυπη serliana της πρόσοψής του. Μ’αρέσει αυτή η έκπληξη κι ας φαντάζει κάπως ανορθόδοξη για τα δεδομένα της σύγχρονης εκκλησιαστικής αρχιτεκτονικής.

Η Φιλοσοφία του Καλού Κτήτορα

Αν ήμουν κάποιος που χτίζει σπίτι-εδώ ψιλογελάνε για τη περίπτωσή μου, που χάνω σπίτι αλλά έχω το θράσος να μιλάω και για χτίσιμο!-εν πάση περιπτώσει αν υποθέσουμε ότι ήμουν μιά τέτοια περίπτωση, προφανώς και θάθελα νάναι όμορφο με ένα τέτοιο τρόπο που να μη κάνει κανένα να κοντοσταθεί έξω από αυτό και να το θαυμάσει. Δεν μ’αρέσουν τα ενθουσιαστικά επιφωνήματα θαυμασμού. Αλλοιώνουν από τη μια το βάθος της ομορφιάς που υποτίθεται εκτιμούν-σχεδόν την υπονομεύουν!-και από την άλλη παρεξηγούν το είδος της ομορφιάς που πρέπει να υπηρετεί μια ιδιωτική κατοικία, που δεν είναι άλλη από μια άκρως διακριτική λειτουργική ιδιωτικότητα. Στη πραγματικότητα το ρούχο, το παπούτσι και το σπίτι πρέπει να εξυπηρετούν τον ιδιωτικό εαυτό μας και μόνο όταν το κάνουν καλά αμαχήτως τεκμαρτά είναι και όμορφα. Αν μπουν σε μια διαδικασία να πρέπει να αρέσουν στο κάθε τρίτο μη χρήστη τότε κάτι πάει απελπιστικά στραβά με το ψυχισμό του κτήτορα. Το ωραίο σπίτι είναι αυτό που δεν τραβάει τα βλέμματα. Το ωραίο σπίτι είναι αυτό που είναι τόσο διακριτική η ομορφιά του που ακόμη και με την ίδια την εξωτερική του όψη ξέρει να εξασφαλίζει την ησυχία και την ηρεμία των ενοίκων του των οποίων ούτε ο ύπνος ούτε ο ξύπνος θα ταραχτεί από το βλέμμα κανενός αδιάκριτου τύπου που κυνηγά εντυπώσεις και όχι ουσία ομορφιάς.

Υ.Γ. Προφανώς όλα τα παραπάνω γραμμένα σημαίνουν ότι μόνο επιδερμικά βρίσκω όμορφη τη-διάσημη κιόλας λόγω του επώνυμου ιδιοκτήτη της-κατοικία της οδού Ιθάκης που πάντα τραβάει τα βλέμματα των περαστικών και γεννά συζητήσεις πολλές και ποικίλες.

Η Ύλη του Πνεύματος

Δεν υπάρχει τίποτα τόσο επαρκώς πνευματικό που να μη χρειάζεται και  την ύλη ακριβώς για να φανερώσει εναργέστερα και άρα πειστικότερα τη πνευματικότητα του, με τη μόνη ίσως εξαίρεση της σιωπής,  που άνετα όμως βάσιμα μπορεί να τη περάσεις καμιά φορά ακόμη και σαν την επιτομή της βλακείας.

Οριζοντίως και Καθέτως

Περνάω πολύ καλά όταν φωτογραφίζω. Το διασκεδάζω αφάνταστα. Νομίζω ότι αυτό είναι πολύ εύκολο να το διαπιστώσει κάποιος ακόμη και αν δεν έχει εντρυφήσει ιδιαίτερα στα της Τέχνης της Φωτογραφίας. Το παιχνιδιάρικο-που, να σημειωθεί, δεν είναι σε καμιά περίπτωση αντίθετο του σοβαρού αλλά αντίθετα μια από τις πιο ενδιαφέρουσες εκδοχές του-είναι ακριβώς μια από τις εκφάνσεις του πάντα αστείρευτου φωτογραφικού μου κεφιού. Ειδικά ο Πειραιάς, που, ίσως λόγω θάλασσας, τούχω ιδιαίτερη φωτογραφική αδυναμία και με εμπνέει με ένα πολύ ιδιαίτερης τάξης μπρίο ευρηματικότητας είναι ένα πεδίο όπου το κέφι μου αυτό γνωρίζει πολλές και ευφάνταστες καλές στιγμές και εξάρσεις. Βασικά αυτές είναι οπτικού χαρακτήρα, εικονοπαίγνια όπως αρέσκομαι να τα χαρακτηρίζω, με τονισμένες τις μορφικές αντιστίξεις. Ο περιβόητος-με την έννοια του κακόφημος-“Πύργος του Πειραιά” έχει πρωταγωνιστήσει πάρα πολλές φορές σε αυτά τα οπτικά παιχνίδια και δεν είναι λίγες οι αναρτήσεις που έχω κάνει με αυτό το κτήριο σε πρωταγωνιστικό ρόλο. Στο αρχείο μου ο πλούτος ειδικά σ’αυτό το θέμα μοιάζει ανεξάντλητος και ευχάριστα ποικίλος-βαριέμαι και μισώ την επανάληψη, ειδικά του εαυτού μου.

Φωτογραφίζοντας την Αρχιτεκτονική

Σκοπός αυτής της ανάρτησης είναι να εξηγήσει σε τί ακριβώς συνίσταται η συμβατικά αποκαλούμενη Αρχιτεκτονική Φωτογραφία. Ο λόγος που το κάνω είναι γιατί έχω διαπιστώσει ότι όχι λίγες φορές υπάρχει μιά κάποια σύγχυση στο τί ακριβώς οφείλει να κάνει μιά κάμερα μπροστά σε ένα κτίσμα. Η Αρχιτεκτονική Φωτογραφία είναι μιά ενσυνείδητη καλλιτεχνική δραστηριότητα που δεν περιορίζεται στο να φωτογραφίζει κατ’αποκλειστικότητα δημιουργίες διπλωματούχων αρχιτεκτόνων αλλά οποιοδήποτε κτίσμα μπορεί να δημιουργήσει στο φωτογράφο δημιουργικά ερεθίσματα νέου τύπου ανάγνωσης του-όχι κατ’ανάγκη εκλεκτού pedigree αρχιτεκτονικές επιτεύξεις. Ταπεινές δημιουργίες χωρίς καμιά ιδιαίτερη ματαιόδοξη καλλιτεχνική φιλοδοξία μπορούν άνετα να γίνουν αντικείμενο της προσοχής ενός ευαίσθητου και διαισθητικού περί τα τέτοια ζητήματα φωτογράφου. Στη πραγματικότητα η Αρχιτεκτονική Φωτογραφία σαν δραστηριότητα που επιλαμβάνεται της διαχείρισης συντεταγμένων τρισδιάστατων επιφανειών και μεταφοράς τους στο κόσμο των δύο διαστάσεων είναι μία τύπου επιστροφή από την-τελειωμένη, πραγματωμένη πια οικοδομή στο σχεδιασμό. Μιά ιδιότυπη αναπροσαρμογή που αναγκαστικά λαβαίνει υπόψη της πια την περαίωση και την οδηγεί στην επικράτεια της εικόνας σαν εργαλείου ακόμη καλύτερης εμπέδωσης του οικοδομικού επιτεύγματος. Σε σχέση με το ίδιο το οικοδόμημα η φωτογραφία του είναι ένα είδος συντομογραφίας, όση ανάλυση και αν αυτή μπορεί να περιέχει-η απουσία της τρίτης διάστασης και η μετάσταση της στην επικράτεια της εικονικότητας είναι αρκετή για να την καταστήσει τέτοια, δηλ. μιάς μορφής αναλυτικότερο ιερογλυφικό.Η δημιουργική Αρχιτεκτονική Φωτογραφία πρώτα και κύρια ανακαλύπτει όχι απλά σχέσεις ανάμεσα στα διάφορα μέρη του υπό φωτογράφιση οικοδομήματος αλλά πολύ γενικότερες σχέσεις που άπτονται και άλλων ζητημάτων με  ερμηνευτική δυναμική, που πολλές φορές ούτε καν ο ίδιος ο δημιουργός Αρχιτέκτονας δεν είχε καν υποψιαστεί.Το να φωτογραφίσεις ένα διάσημο και καταξιωμένο αρχιτεκτονικό έργο δεν σε καθιστά αυτόματα αρχιτεκτονικό φωτογράφο. Οι δυνατότητες σου να πρωτοτυπήσεις εκεί είναι και περιορισμένες αλλά και απ΄την άλλη ουσιαστικά κλέβεις ένα μέρος της δόξας του κτηρίου-σε μια ανέμπνευστη φωτογράφιση ουσιαστικά κλέβεις ακέραια και τη δόξα αλλά και την ενδεχόμενη ομορφιά του, μην αυταπατόμαστε. Η μαγιά είναι να φωτογραφίζεις το ταπεινό, το άσημο και να τού αναδεικνύεις ομορφιές που δύσκολα κάποιος ήταν σε θέση να εντοπίσει. Υπάρχει περίπτωση να φωτογραφίσεις τις Βερσαλίες και να βγει κάτι άσχημο; Σε μιά τέτοια περίπτωση όμως τί ακριβώς κρίνεται σε μια τέτοια φωτογραφία; Μιά τρώγλη όμως, ένα εγκαταλελειμμένο γιαπί, ένα χαμόσπιτο, μια ταπεινή σκουριασμένη αερόσκαλα δεν έχουν μια μυθολογία να τα στηρίζει-είσαι εσύ που θα ανακαλύψεις τη κρυμμένη ομορφιά που σίγουρα έχουν.Με την αρχιτεκτονική φωτογραφία μπορείς ακόμη και να αποδομήσεις μιά-τελικά κακιά, όταν συμβαίνει να είναι τέτοια-αρχιτεκτονική. Γιατί η αρχιτεκτονική φωτογραφία δεν είναι απλά καταγραφή με κάποιες τεχνικού χαρακτήρα προδιαγραφές αλλά και ερμηνευτικό εργαλείο καμιά φορά-μη το παρακάνεις όμως, ε; Η αλαζονεία δεν είναι δημιουργική ιδιότητα. Μη καβαλήσεις το καλάμι του πανεπιστήμονα.Πρέπει να έχεις έμφυτη αίσθηση της αρμονίας σαν παιχνίδι σχέσεων και ισορροπιών για να κάνεις αρχιτεκτονική φωτογραφία και μόνο έχοντας την δημιουργείς συναρπαστικές εικόνες δομών και σχέσεων που είναι και η ίδια η πεμπτουσία της αρχιτεκτονικής φωτογραφίας.Κάνε τον μεγάλο, δημιουργικό αρχιτέκτονα μύστη σου και μυστικό αδελφό σου αλλά και τον ανώνυμο μεγάλο τεχνίτη-δημιουργό σύντροφό σου. Βρες το πνεύμα τους μέσα απ’το πνεύμα σου. Διάβασέ τους. Ερμήνευσέ τους. Φανέρωσε τις κρυφές ακόμη και απ’τον ίδιο τον εαυτό τους αρετές τους. Γι’αυτό υπάρχεις σαν φωτογράφος αρχιτεκτονικής.

Περιπέτειες στο Facebook

Αν και είναι πολλοί εκείνοι που μού το συστήνουν σαν πιο πρόσφορο μέσο για δημοφιλέστερες αναρτήσεις τελικά αποφεύγω το το φέισμπουκ όπως ο διάολος το λιβάνι ειδικά για μια τέτοια δουλειά. Πρώτα απόλα δεν μ’αρέσει η πολύ busy φόρμα του, η τόσο απελπιστικά προκάτ, η από τη φύση της νταβαντουρίστικη λογική του, η αδυναμία του να είναι λιτό και απλό, η αστάθεια και το ευμετάβολο-χωρίς τη δική σου έγκριση-της μορφής του. Έχω σελίδα στο FB αλλά αφενός μεν για να κυκλοφορώ στις πολλές χρήσιμες σελίδες του και να έρχομαι σε επαφή με άλλους-ΧΩΡΙΣ ΟΜΩΣ ΝΑ ΕΧΩ ΔΙΑΔΙΚΤΥΑΚΟΥΣ ΦΙΛΟΥΣ!- και κατά δεύτερο λόγο να τη χρησιμοποιώ σαν ένα είδος πίνακα ανακοινώσεων για αναρτήσεις που κάνω εδώ. Για τίποτε άλλο. (είναι ενδεικτικό ότι εκεί δεν δημοσιεύεται το κείμενο αλλά μιά παραπομπή και αν αυτό έχει περισσότερες από μιά φωτογραφίες, μόνο μια, προφανώς αυτή που θεωρώ τη πιο τραβηχτική).Τα τελευταία χρόνια ανακάλυψα όμως και μιά άλλη πολύ ωραία πλευρά του φέισμπουκ που πολύ μού άρεσε αλλά και τελικά πολύ με έχει πικράνει και απογοητεύσει: τις-και καλά!-ομάδες, στις οποίες εντασσόμενος επικοινωνείς με το είδος των ομοίων σου σε ένα τομέα-προφανώς για μένα μιλάμε για τη φωτογραφία και τώρα τελευταία και την Αρχιτεκτονική-οι φίλοι του μπλογκ ξέρουν πόσο παθιασμένα την αγαπώ-πάντα όμως σε συνδυασμό με τη Φωτογραφία.Βασικά το λάθος που έχω κάνει είναι να νομίζω ότι αυτές οι σελίδες είναι όντως γκρουπ, όντως ομάδες. Σαχλαμάρες. Στη πλειοψηφία τους τις δημιουργούν μεμονωμένα άτομα που πίσω από προκάλυμμα της-νομικά αθεμελίωτης άλλωστε-συλλογικότητας που επικαλούνται-υπάρχουν συλλογικότητες χωρίς καταστατικά, χωρίς κανόνες, χωρίς εκλογικές διαδικασίες;-υπηρετούν τα πιο ιδιοτελή συμφέροντα αυτού που δημιούργησε την σελίδα. Εξάλλου κατά το FB ο καθένας μπορεί να δημιουργήσει μια τέτοια σελίδα! Χωρίς τις ελάχιστες προδιαγραφές της συλλογικότητας!Παρόλα αυτά, στο μαζικό κλίμα ευπιστίας, που τόσο το καλλιεργεί και το επιτρέπει η φύση του φέισμπουκ, περνάει στη συνείδηση όσων συμμετέχουν σε τέτοιες σελίδες, ότι όντως υπάρχει μια συλλογικότητα , που μπορεί να λέγεται ας πούμε Greek Street Photographers(δέστε εδώ) ή Athenian Modernism. Σαχλαμάρες! Ουδέν ψευδέστερο! Προσωπικά, ιδιοτελέστατα συμφέροντα υπηρετούνται και τίποτα άλλο. Καμιά αληθινή αγάπη για το αντικείμενο που υποτίθεται προβάλλουν. Ένα συγκαλυμμένο παιχνίδι συμφερόντων και δημοσίων σχέσεων και μια διαμόρφωση μιας εικονικής περσόνας κύρους. Αν αυτό εμπεδωθεί τότε η σχέση μας με αυτές τις σελίδες και ΤΟΥΣ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΤΕΣ τους θα προσγειωθεί με τον οφειλόμενο για τη περίπτωση τρόπο: ανώμαλα!Το πιο πρόσφατο τραυματικό βίωμα από μια τέτοια ένταξή μου σε “ομάδα” του Facebook ήταν η σελίδα Athenian Modernism/Αθηναϊκός Μοντερνισμός. Ξεκίνησε με αυτή την εμβληματική του μοντερνισμού εικόνα από είσοδο ωραίου αστικού σπιτιού στη Διονυσίου Αρεοπαγίτου, φωτογραφία που εισέπραξε πολλά επαινετικά σχόλια και πολύ περισσότερα λάικ. Μ’ άλλα λόγια: σουξέ! Ακολούθησε μια ακόμη πιο επιτυχημένη ανάρτηση με το κτήριο της Εθνικής Πινακοθήκης-με πλούσιο σχολιασμό εκ μέρους πολλών, έχει κεφαλαιώδη σημασία αυτό, γιατί είναι ενεργητικός τρόπος επιδοκιμασίας και όχι ο παθητικός του απλού like. Αυτό πιθανώς διήγειρε τα αντανακλαστικά ιδιοτέλειας του διαχειριστή του μπλογκ-δεν θυμάμαι το όνομα του*-και από την επόμενη ανάρτησή μου άρχισα να τρώω απανωτές κατραπακιές. Η σειρά με τις τέσσερις φωτογραφίες που πρώτες αναρτώ εδώ μέσα διαγράφτηκε εν τη γενέσει της. Σε ερώτηση μου προς το διαχειριστή μού δηλώθηκε ότι σαν Αθηναϊκός Μοντερνισμός λογαριάζεται αυτός που φτάνει μέχρι τη δεκαετία του ’70. Αλήθεια είναι αυτό και χωρίς ακόμη να υποψιάζομαι κάτι, υπάκουσα στην οδηγία. Κάθε άλλη επόμενη ανάρτησή μου διαγραφόταν εν τη γενέσει της και μετά από δυό τρεις νέες προσπάθειες με άλλες φωτογραφίες διαγραφόταν κι αυτή και στο τέλος χωρίς πολλά-πολλά διαγράφτηκα κι εγώ! Προφανώς το θέμα δεν είμαι εγώ αλλά αυτοί και το παιχνίδι που παίζουν και που ασυνείδητα τους βοηθάμε να παίζουν, καθιστάμενοι παράγοντες με όπλο τους την αφέλεια μας. Σε τελευταία ανάλυση τίθεται το ερώτημα: ΤΙ ΕΙΔΟΥΣ ΑΠΕΙΛΗ ΜΠΟΡΟΥΝ ΝΑ ΑΠΟΤΕΛΟΥΝ ΟΙ ΩΡΑΙΕΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΕΣ; Έλα μου ντε;Ποιοι μπορούν να νιώθουν απειλούμενοι από την απλή ομορφιά των φωτογραφιών; Απλή παράθεση φωτογραφιών έκανα, χωρίς κείμενο πέρα από την απολύτως απαραίτητη λεζάντα που δίνει το ακριβές γεωγραφικό στίγμα. Άλλωστε το φέισμπουκ δεν ευνοεί σεντόνια διακηρύξεων. Προσωπικά δεν με ενδιαφέρει η ιδιοτέλεια που εξυπηρετούν τέτοιου είδους σελίδες-στη συγκεκριμένη του Athenian Modernism και καθόλου συμπτωματικά μετά την έλευσή μου στην ομάδα, προβαλλόταν από τον διαχειριστή επιδεικτικά στη πρώτη σελίδα και σαν μόνιμη ανάρτηση ένας συγκεκριμμένος-προφανώς απειλούμενος ο καημένος!-φωτογράφος, πέρα από κάθε λογική συλλογικότητας(πόσο άραγε να πήγαινε το “μαλί” της γκρίζας διαφήμισης, που σαφώς ενθυλακωνόταν μαύρο και κάτω απ’το τραπέζι;). Μαγκιά τους και καουμποϊλίκι τους να εξυπηρετούν τα συμφέροντα τους. Βέβαια μένει το ηροστράτειο μένος τους και ο παροξυσμικός λογοκριτικός τους οίστρος να τους χαρακτηρίζει δια βίου. Κάτι τέτοιοι τζουτζέδες επανδρώνουν τα λογοκριτικά γραφεία των δικτατορικών καθεστώτων. Έχουν τόση απονιά όση χρειάζεται και απαιτείται για να δολοφονείται η Τέχνη. Είναι φυσικά απελπιστικά λίγοι σαν πνευματικές υποστάσεις και εξίσου απελπιστικά ημιμαθείς και μέτριοι σε κάθε εκδοχή του μικρού τους ακύμαντου βίου. Και φυσικά ΣΕ ΚΑΜΙΑ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΚΟΙ. ΤΥΠΙΚΑ ΓΡΑΦΕΙΟΚΡΑΤΙΚΑ ΠΑΡΑΣΙΤΑ, που από τη μιά δολοφονούν την υψηλή Τέχνη και από την άλλη προωθούν όποια η σκοπιμότητα της συγκυρίας θεωρεί προσφορότερη για τη μακροημέρευση των συμφερόντων τους. Το λάθος με όλους εμάς τους υπόλοιπους βρίσκεται στο ότι ασυνείδητα γινόμαστε οχήματα, για να μη πω υποζύγια των συμφερόντων τους. Παρεκτός και αν η ποιότητα μας εκθέτει την ανεπάρκεια του προωθούμενου προϊόντος τους. Τότε ξού εμείς και χωρίς πολλές πολλές εξηγήσεις κιόλας. Χωρίς καμιά εξήγηση καν.

Υ.Γ. Προφανώς αυτό δεν ισχύει με όλα τα γκρουπ. Υπάρχουν ρέκτες ανιδιοτελείς- η περίπτωση του Νίκου Βατόπουλου είναι η χαρακτηριστικότερη- και σε τέτοιες σελίδες τους συνεργάζομαι αρμονικά κι εγώ και κάποιοι εκατοντάδες ή χιλιάδες άλλοι. Έχουν ήθος, ανιδιοτέλεια, ΠΑΙΔΕΙΑ-τι προσόν κι αυτό, ε; με πόσο κόπο αποκτιέται!- και ειλικρινές μεράκι.

Υ.Γ. 2 Η τελευταία φωτογραφία της ανάρτησης, δεν ανήκει στο είδος Φωτογραφίας που αγαπώ-είναι λειτουργική ενός σκοπού: της καταγραφής, που οι φίλοι του μπλογκ ξέρουν πολύ καλά ότι δεν το αναρτώ εδώ-είναι άλλο θέμα αν κάνω τη λήψη: κάποιοι ενδιαφέρονται γι’αυτό το είδος φωτογραφίας και τους εξυπηρετώ. Αυτή λοιπόν τη φωτογραφία ετοιμαζόμουν να αναρτήσω σαν ύστατη παραχώρηση στο τρέχον στυλ αναρτήσεων της ιστοσελίδας αλλά φεύ δεν πρόλαβα. Πάνω που έμπαινα στη διαδικασία βγήκε η ωραία αφιλόξενη κάρτα που με ενημέρωνε ότι για κάποιο λόγο που το ιντερνέτ δεν ξέρει, δεν μπορώ να έχω πρόσβαση εκεί! Είχε τη πλάκα της η στιγμή!

*Αποστόλης Αρτινός το όνομα του. Ας τού δώσουμε την ευκαιρία να γραφτεί έστω μ’αυτή τη μορφή στην Ιστορία. Άλλη δεν θάχει ο καημένος. Σας το εγγυώμαι. Ποιος λογοκριτής έγραψε ιστορία άλλωστε; Αφού η δουλειά του είναι μόνο να σβήνει!

Κατάληψη στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος!

Ο νέος ναός των τεχνών στην Αθήνα παραδόθηκε στα χέρια των ανάξιων και μιαρών βανδάλων της Καρανίκειας καταληψιακής αισθητικής. Ζούμε με άφατη θλίψη το ειρωνικό γεγονός της παράδοσης ενός λαμπρού πολιτιστικού συνόλου στα χέρια των απίστων της Τέχνης. Αξίζει κανείς να θυμηθεί τις αντιδράσεις των ΣΥΡΙΖΑίων όταν αποφασίστηκε η εκχώρηση του οικοπέδου στο Ίδρυμα Σταύρος Νιάρχος και φυσικά την αρνητική ψήφο τους στη Βουλή. Τόφερε η ειρωνεία της Ιστορίας-αλλά και η απίστευτη και πρωτοφανής στα ελληνικά χρονικά συνέπεια στις προθεσμίες που ευλαβικά τήρησε το Ίδρυμα-να συμβεί ακόμη κι αυτό! Κι έτσι οι κατ’επάγγελμα καταληψίες νέμονται πια νομιμοφρόνως ένα ναό που είναι σίγουρο ότι πολύ σύντομα θα ασκημίσουν με τα έργα(sic) τη πολιτεία τους. Και μόνο ότι έτρεξε το όνομα του φαιδρού Κιμούλη για Διευθυντή στο Ίδρυμα είναι αρκετό για να καταλάβει κανείς πόσες ασχημίες και τερατουργήματα θα γεννήσει η συριζαϊκή επερχόμενη διοίκηση. Από τον υψηλής ποιότητας μαικηνισμό της οικογένειας Νιάρχου στο συμμοριακό τσογλανισμό των σημερινών ενοίκων του Μεγάρου Μαξίμου. Αν σκεφθεί κανείς ότι χάρη σ’αυτή την οικογένεια μπήκαν στη φτωχή μας Εθνική Πινακοθήκη πίνακες του El Greco  και του Delacroix. Ότι αυτή η ίδια οικογένεια είναι δωρητές στο Μουσείο του Λούβρου και το ΜοΜΑ-στο τελευταίο ο Φίλιππος Νίαρχος είναι επίτιμο μέλος της τιμητικής επιτροπής του περιώνυμου αυτού μουσείου-μπορεί κανείς να καταλάβει το διεθνές κύρος αυτού του ονόματος και το μέτρο της συμβολής του στα ελληνικά πολιτιστικά πράγματα αλλά και με ποιας χαμηλής αισθητικής πολιτικό προσωπικό θα πρέπει να συγκριθούν. Όσο η διαχείριση βρισκόταν στα χέρια αυτών των σπουδαίων ευεργετών υπήρχε η εγγύηση της υψηλής ποιότητας προσφοράς. Τώρα τι μάς περιμένει με τους λέτσους που μας κυβερνάνε; Κιμούλειο Άγος!Ειλικρινά μιά τέτοια εξέλιξη είναι η χειρότερη δυνατή, ειδικά η σύμπτωση η εκκίνηση των δραστηριοτήτων του Ιδρύματος να είναι στη διάρκεια της διακυβέρνησης της χώρας από αυτούς τους απαίδευτους, αστοιχείωτους ημιμαθείς. Στράφι πάει η χαρά της δωρεάς. Είναι μαθηματικώς σίγουρο ότι οι χρήσεις του ιδρύματος θα εκφυλιστούν όπως οτιδήποτε άλλο ανέλαβαν να διαχειριστούν αυτοί οι από κάθε άποψη ελεεινοί ημίκαφροι.

Σ.Σ. Οι φωτογραφίες της ανάρτησης είναι από επίσκεψή μου στο Ίδρυμα το Σεπτέμβρη του 2016

Η απογειωμένη βιομηχανία

Προφανώς και θα μιλήσω από τη σκοπιά μου σαν φωτογράφος κι εγώ και γι’αυτό συγχωρέστε μου τον ενδεχόμενο υποκειμενισμό και τη συνακόλουθη υπερβολή στην εκτίμηση κάποιων δεδομένων. Αν και λόγω αφραγκίας αδυνατώ να είμαι πια γκατζετάκιας-χρησιμοποιώ κινητό 13 χρόνων χωρίς κάμερα!-αυτό δεν σημαίνει ότι δεν μπορώ να μην θαυμάζω απροκατάληπτα και ενθουσιαστικά και χωρίς το ελάχιστο ίχνος φθόνου για όσους έχουν άπλετη δυνατότητα να την απολαμβάνουν σε κάθε νέα της εκδοχή την απίστευτη τεχνολογική εξέλιξη των κινητών σαν δυνητικά ποιοτικών πια φωτογραφικών μηχανών. Να ένας αληθινά θαυμαστός νέος κόσμος!

Η ιστορία μοιάζει να επαναλαμβάνεται αλλά σε πλανητικό επίπεδο πια. Τι θέλω να πω; Ότι δηλαδή όλος αυτός ο σχεδόν παροξυσμικός οργασμός με κέντρο τα εργαλεία δημιουργίας εικόνων που τώρα πια γίνονται κάθε μέρα-σχεδόν μοιάζει να κυριολεκτούμε με αυτό το “κάθε μέρα” τόσο καταιγιστικός είναι ο ρυθμός των καινοτομιών!-θυμίζει τη μικρή εκείνη υστερομεσαιωνική πόλη που που από μιά ξαφνική ριπή πνεύματος εγέρθηκε από το σκοτεινό παρελθόν κάποιων πολλών, θρησκόληπτων αιώνων και με όχημα την εικόνα κυρίως, έδειξε αλλά και μάς πρότεινε να δούμε το κόσμο αλλιώς, με εντελώς καινούργια μάτια, με τα μάτια του υψηλόφρονος και υψιπετούς ρασιοναλισμού. Μιλάμε για τη Φλωρεντία του 15ου αιώνα, μιλάμε για την ιδιοφυΐα που λέγεται Leon Battista Alberti και για το εμβληματικό, καινοτόμο και ρηξικέλευθο πόνημά του που άλλαξε ολόκληρη την αντίληψη του Μεσαίωνα για την εικόνα και τη λειτουργία της. Το μυθικό πια “Della Pittura” και που με όχημα την επιστήμη της προοπτικής άνοιξε τη λεωφόρο που ακόμη και σήμερα με σιγουριά και αυτοπεποίθηση διαβαίνουμε, παρόλη την υπονόμευση της μοντέρνας τέχνης που αποπειράθηκε ουσιαστικά να την ανατρέψει για να επιστρέψουμε σε μεσαιωνικής τελικά λογικής εκφραστικές προτεραιότητες της εικόνας.

Πρέπει να νιώθουμε ιδιαίτερα προνομιούχοι σαν κλάδος δημιουργών γιατί αυτή η επανάσταση γίνεται ακριβώς πάνω στο αντικείμενο δράσης μας. Αν συνειδητοποιηθεί αυτό σε όλη του τη σημασία, την έκταση και τη δυναμική προοπτική που μοιάζει ατελεύτητη τότε μιά ξέφρενη χαρά πρέπει να μάς πλημμυρίσει. Αλλά προς Θεού, όχι τόσο ώστε να μας καθηλώσει από παραλυτικό θαυμασμό αλλά αντίθετα να μας οδηγήσει σε ακόμη ενθουσιαστικότερο δημιουργικό οίτρο.

Υ.Γ. Και να σκεφτεί κανείς ότι η φωτογραφία της σημερινής ανάρτησης που μ’ενέπνευσε να γράψω αυτό το υμνολόγιο στη νέα τεχνολογία πάει δέκα ολόκληρα χρόνια πίσω και φαντάζει το διαφημιζόμενο υλικό που παρουσιάζεται ήδη σχεδόν παλαιοντολογικό, συγκριτικά με τη σημερινή πραγματικότητα!

Αλήθεια, Αληθοφάνεια, Ψέμα

Κατά μία πρώτη έννοια η Προοπτική είναι ένα εργαλείο ανακάλυψης της αλήθειας. Κατά μία όμως δεύτερη έννοια είναι ένα εξίσου αποτελεσματικό εργαλείο δημιουργίας ψέματος-από τα ευφυέστερα που δημιούργησε η ανθρώπινη διάνοια. Δεν είναι τυχαίο ότι τη μεγάλη ψευδαισθητική τέχνη του Θεάτρου-το επί σκηνής ψέμα!- την υπηρετεί, αιώνες τώρα, με απαράμιλλα διατεταγμένη αφοσίωση η τέχνη της σκηνογραφίας, η κατ’εξοχήν ψευδαισθητική τέχνη. Αυτό το δισυπόστατο της Προοπτικής το ενσωματώνει από τη κατασκευή της η φωτογραφική μηχανή που ουσιαστικά είναι σχεδιασμένη με τους κανόνες της και άρα παράγει τα αναμενόμενα από αυτήν αποτελέσματα-αλήθειες και ψέματα.Ένας λόγος να αγαπάς τη Φωτογραφία σαν Τέχνη λοιπόν!

Καρυάτιδες

Τί θέμα κι αυτό, ε; Αν υπάρχει κάτι που μπορεί να συμβολίσει την Ελλάδα εναργέστερα και ταυτόχρονα ποιητικότερα είναι αυτέςοι χαρίεσσες πέτρινες παρθένες που αιώνες τώρα υπομένουν το φορτίο των συνεπειών του να είσαι και να λέγεσαι Έλληνας. Ξεκινήσαμε την ανάρτησή μας με τη κυριολεκτικότερη προς το θέμα μας ανάρτηση και θα τη συνεχίσουμε κάθε φορά μετακινούμενοι προς το μεταφορικότερο και το εικονικότερο. Η προτελευταία θα είναι κατ’επίφαση καρυάτις. Η τελευταία εικόνα θα επιστρέφει στη κυριολεξία με ένα εμβληματικό τρόπο όμως. Πάμε λοιπόν!Κανένα νεοκλασικό κτίριο που στοιχειωδώς σεβόταν το κύρος του και την εγγεγραμμένη φιλοδοξία του να πει μεγάλα και τρανά πράγματα με το κτίσιμο του δεν ενσωμάτωνε και τις ραδινές αυτές εμβληματικές φιγούρες στα διακοσμητικά του στοιχεία.Από το μεγαλοπρεπέστερο μέχρι το σεμνά ταπεινότερο…Οι Καρυάτιδες είναι μορφές που πολύ εύκολα μπορούν να παίξουν το ρόλο του συμβόλου, γιατί όντας οικείες αλλά και ταυτόχρονα οικονομικά συνοπτικές στην εκφραστική του λυγερού τους σώματος, εντυπώνονται εύκολα και έχουν διάρκεια στη μνήμη μας.Η ερμηνευτική της προέλευσής τους σαν δομικό, φέρον ή σαν απλά διακοσμητικό αρχιτεκτονικό μοτίβο είναι μεγάλη, ποικίλη και καμιά φορά αντικρουόμενη. Συμβάλλουμε σ’αυτή κι εμείς με την ανορθόδοξη νύξη που διατυπώνει το παρακάτω δίπτυχο…Βέβαια η κατάχρηση του μοτίβου με κάθε δυνατή αφορμή και ιδιαίτερα από τους μεταπράτες του κακού γούστου(βλέπε kitsch) υπονομεύει κάπως την αξία του και την απαράμιλλα ευρηματική ομορφιά του. Αλλά η ίδια η ζωή ξέρει κι αυτή με τη σειρά της να υπονομεύει το μήνυμα του καταχραστή.Συνδέουμε τις Καρυάτιδες με τη βαρύτητα που επιβάλλει ο ίδιος ο νομιναλισμός της ταυτότητας τους. Σε καμιά περίπτωση δεν τις αντιλαμβανόμαστε σαν πτητικά χαριτωμένες υπάρξεις, σαν ξωτικά της αρχιτεκτονικής. Μήπως ήρθε ο καιρός να τις δούμε κι έτσι;Ό,τι κι αν πούμε, ό, τι κι αν φανταστούμε γι’αυτές όμως η μεγάλη προσκυνηματική αλήθεια τους εκεί πάνω στον Ιερό Βράχο έχει μια επιβολή και μια πειθώ που θα μιλάει για πολλούς αιώνες ακόμη πάνω στους ανθρώπους και το γλυκό δέος που θα τους προκαλεί.