“Περιμετρικά της Μητρόπολης”

Είναι αστείο όσο το σκέφτομαι αλλά απ’την άλλη,  το γράφω απολύτως σοβαρά. Θα μπορούσα να φτιάξω ένα φωτογραφικό βιβλίο με αυτό το κουφό θέμα: “Περιμετρικά της Μητρόπολης”. Έχω τόσες πολλές καλές φωτογραφίες γύρω-γύρω από το Καθεδρικό Ναό της Αθήνας-που δεν είναι δα ο πιο μεγάλος ναός της πρωτεύουσας-ώστε νομίζω ότι μπορούν να περιγράψουν κάθε μισό του μέτρο σε όλη του τη περιφέρεια-με φόντο,διαφορετικό κάθε φορά-ολόκληρο το κτήριο. Τώρα ακριβώς που γράφω αυτή την ανάρτηση, είναι τέτοιος και τόσος ο καταιγισμός των εικόνων που μού πολιορκεί τη μνήμη,  ώστε μέσα στο μεθυστικό ενθουσιασμό μου για τη συνειδητοποίηση αυτή, έχω την εντύπωση ότι παραφέρομαι έτσι που καμαρώνω αλαζονικά. Να με συγχωρέσετε αν έτσι βγαίνει. Απλά χαίρομαι, τίποτα περισσότερο. Ο ιστορικός του μέλλοντος, αν θελήσει να ασχοληθεί με αυτό το εμβληματικό για την ζωή της Αθήνας οικοδόμημα, θα μπορέσει να βρει πολλά στοιχεία για τη κατάσταση του στα 27 χρόνια που το φωτογραφίζω ανελλιπώς. Το φωτογραφίζω όχι σαν κτήριο καθεαυτό-δεν θάλεγα ότι με ενθουσιάζει-άλλωστε 15 χρόνια τώρα είναι μπανταρισμένο από τις πληγές που τού άφησε ο σεισμός του 1999-το φωτογραφίζω σαν σκηνογραφία αληθινής σφύζουσας ζωής, που ξετυλίγεται σε όλες τις πλευρές του.

Με αγάπη, απ’ την Ελλάδα

Οι μεγάλου εστιακού μήκους φακοί-οι τηλεφακοί όπως τους ξέρουμε-μ’αρέσουν, μ’αρέσουν πολύ. Και ο λόγος είναι γιατί με τέτοιους φακούς μπορείς να φτιάξεις αληθινά πολύ σφιχτά κάδρα και η σύνθεση της εικόνας να είναι καλοζυγισμένη, αυστηρή και οικονομική. Όμως ας μη γελιόμαστε, αν δεν είσαι paparazzo ή φωτογράφος άγριας φύσης, ο φακός αυτός δεν είναι λειτουργικός για συχνή χρήση. Τον έπαιρνα σχεδόν πάντα μαζί μου αλλά στις μηχανές μου είχα άλλους φακούς προσαρτημένους-στη μια πενηντάρη και στη δεύτερη ογδοντάρη και σε μια τρίτη ένα ζουμ 35-70-το ξέρω, ο ογδοντάρης τηλεφακός θεωρείται κι αυτός αλλά εγώ εννοώ την κάπως πιο ακραία εκδοχή του διακοσάρη-μήπως ήταν 210; δεν θυμάμαι ακριβώς. Εν πάση περιπτώσει το φακό αυτό τον χρησιμοποιούσα αρκετά συχνά σαν πρωτάρης και για το πολύ πέντε χρόνια, κάπου δηλαδή μέχρι και το 1992. Μετά, μόνο περιστασιακά και απλώς για ποικιλία-δεν θυμάμαι να ήταν ιδιαίτερα αρκετές οι φορές να τον χρειάστηκα για κάτι που μού προέκυψε εκείνη τη στιγμή και που να απαιτούσε ορισμένως τη χρήση του.

Από ένα σημείο και πέρα κάνεις αβαρίες στις πολλές επιλογές που έχεις. Δεν μπορείς να λειτουργείς ανά πάσα στιγμή με όλες. Είναι ανυπόφορο το πολύ σκόρπισμα. Η οικονομία των μέσων τελικά προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία από την αφθονία τους. Πάντως κάθε φορά που πέφτω σε φωτογραφία που τράβηξα με τηλεφακό συγκινούμαι-βασικά θυμάμαι με ενάργεια τη στιγμή λήψης, γιατί θυμάμαι πόσο σχολαστικά οργάνωνα τη σύνθεση μου αλλά και πόσο συνεπώς ανταποκρίνονταν σ’αυτό μου το αίτημα ο τηλεφακός. Είμαι καδρατζής, πώς να το κρύψω άλλωστε;

Το ίδιο το κορίτσι δεν με είχε πάρει χαμπάρι, έτσι προσηλωμένο που ήταν στη δική της λήψη αλλά ο φίλος της-το αντικείμενο του φωτογραφικού της πόθου-με κατάλαβε και, εντυπωσιασμένος ότι φωτογράφισα το κορίτσι του με Leica, με παρακάλεσε, κρυφά από αυτή,  να τού στείλω τη φωτογραφία. Την έστειλα , όχι μόνο  γιατί κολακεύτηκα αλλά κυρίως επειδή το βρήκα πολύ έξυπνο σαν ιδέα δώρου, έτσι όπως θα το σκηνοθετούσε να τής την πλασάρει. Αν πέρασαν καλά στην Ελλάδα και οι αναμνήσεις στο τόπο τους αναζωπυρώνονταν με μια ωραία αφορμή-γενέθλια ας πούμε-θάταν σαν με τον τρόπο τους έφερναν ξανά στο θυμικό τους, στην επιδερμίδα του θυμικού τους, ευτυχισμένες στιγμές. Θάθελα να συμβάλλω κι εγώ σ’αυτό, αφού εν πάση περιπτώσει έτυχε να συναντηθούν έστω για τόσο λίγο οι δρόμοι μας.

Χωρίς “Αυτό”

Ωραία! Τόδαμε το χαριτωμένο της φωτογραφίας και μετά; Πού είναι το ιδιαίτερο, το φωτογραφικό της, που να την κάνει κάτι πέρα από αυτό που είναι; Μια καταγραφή. Ας το ξεκαθαρίσουμε λοιπόν απ’την αρχή: η φωτογραφία της ανάρτησης δεν φιλοδοξεί να το παίξει “καλλιτεχνία”. Αν εξαιρέσεις μια σχετική επιμέλεια στη φόρμα της, που τη θεώρησα απαραίτητη για το ευανάγνωστο αυτής της καταγραφής, η φωτογραφία αυτή δεν κατατρύχεται από το είδος εκείνο μεταφυσικής αγωνίας που λέγεται καλλιτεχνική δικαίωση.

Θυμάμαι κάποτε διάβαζα ένα κείμενο του Szarkowski, του περιβόητου Διευθυντή του Φωτογραφικού Τμήματος του Μουσείου Μοντέρνας Τέχνης της Νέας Υόρκης(ΜοΜΑ), όπου εξυμνούσε με απίστευτη μαστοριά γραφής τη φωτογραφία ενός αστερόμορφα σπασμένου παραθύρου. Τέτοιο δοξαστικό μπορεί να μην έχει δεχτεί ούτε η Cappella Sistina  του Michelangelo. Όσο διάβαζες το γοητευτικό κείμενο, βυθιζόσουν σε μια έξαψη μυστηριακής ενατένισης: Η Μεγάλη Τέχνη μιλούσε! Σαν τέλειωσε όμως το κείμενο και έμενες ενώπιος ενωπίω με την ίδια τη φωτογραφία-κάποια στιγμή θα γινόταν!-η εικόνα, παρόλο ότι ακόμη κρεμόταν από την εντύπωση της, πριν από λίγο διαβασμένης, συναρπαστικής γραφής, το ένιωθες ότι σιγά-σιγά έμενε ξεκρέμαστη και ορφανή από όλο εκείνη τη πνευματική διάσταση που της φόρτωσε ο ευφυής επιμελητής. Γύριζε σαν ορφανούλι μπρος στα μάτια μου ζητώντας και από μένα μια δικαίωση που αλίμονο η ψυχή μου αλλά και η λογική μου δεν μπορούσε να της δώσει, παρόλο ότι τα καμπανιστά λόγια του αγύρτη επιμελητή ηχούσαν σαν καθαρή μαγεία στ’αφτιά μου.

Μια ιδέα, από μόνη της, δεν είναι αρκετή για να δικαιώσει το δημιουργό και τη δημιουργία του-(φαντάζει τόσο αλαζονικά μεγαλόστομο να αποκαλέσεις μια φωτογραφία όπως αυτή της ανάρτησης ή εκείνη την πολυύμνητη από τον Σαρκόφσκι, δημιουργία!). Η ιδέα να φωτογραφίζεις το ταπεινό είναι πολύ πιο παλιά από όσο μπορεί να νομίζει και ο πιο ευρηματικός φωτογραφικός λογογράφος. Άρα σιγά την καινοτομία. Μια από τις πρώτες φωτογραφικές εικόνες είναι μια χορταρένια σκούπα, αφημένη πλάγια στην είσοδο μιας χορταριασμένης αποθήκης-μνημειώδης εικόνα απίστευτης και εναργούς πειθούς. Η φωτογραφία είναι η Τέχνη που κατ’εξοχήν προσελκύστηκε απ’το ταπεινό, το απλό, το αμελητέο. Αλλά το απλό, το ταπεινό, το καθημερινό δεν είναι αυτοσκοπός. Μόνη η καταγραφή του δεν το δικαιώνει σαν ακτινοβόλα εικόνα που φιλοδοξεί κάτι περισσότερο. Ούτε το εύρημα-που πρέπει να το παραδεχτούμε είναι πνευματικής και δημιουργικής αξίας συμβολή-αρκεί. Αλλά ούτε και η φόρμα-η κατ’εξοχήν πνευματική υποδομή κάθε σπουδαίας τέχνης- φτάνει. Χρειάζονται όλα αυτά, συνδυασμένα και σωρευτικά, με την πρόσφορη για τη κάθε περίπτωση αναλογία και με κλειδί απαραίτητο για να δέσει αυτός ο συνδυασμός μυστηριακά το είδος εκείνης της ευαισθησίας που λέγεται ενόραση και που εκτοξεύει μια εικόνα στο χρόνο, στη διάρκεια του σαν διαχρονικότητα. Μια τέτοια εικόνα, που επίσης μπορεί-και τής πρέπει άλλωστε-να δεχτεί ύμνους και αίνους, είναι από μόνη της μια αυταξία, μια ολοκληρωμένη διατύπωση πειθούς, ένα νέο αστέρι στον αστερισμό των νοημάτων.

Θυμάστε εκείνη την ευφυή διαφήμιση με το κορίτσι που διαπίστωνε σε μια Διογένεια συνειδητοποίηση απλότητας και απεξάρτησης από το περιττό ότι, μπορεί να ζήσει “χωρίς αυτό” και μετά, χωρίς ένα άλλο “αυτό”  και μετά ακόμη και χωρίς ένα άλλο, ακόμη πιο δυνατό και δύσκολο να του αντισταθείς, “αυτό”;-(ήταν το αγόρι της στη προκειμένη περίπτωση). Έτσι και με τις σπουδαίες εικόνες: μπορούν να ζήσουν χωρίς αυτό, χωρίς το κείμενο. Αν όμως το κείμενο μόνο τις ανάδειξε, είναι τελικά και το κείμενο που θα τις θάψει, γιατί τέτοιες εικόνες έχουν βιωτική εξάρτηση από αυτό, το τροφοδοτούν με τη σημασία και την αξία που πολλές φορές δεν έχουν. Είναι τζάνκια τέτοιες φωτογραφίες, που δεν μπορούν να σταθούν μόνα τους στο κόσμο των εικόνων χωρίς τη δόση των λέξεων που σαν υποστυλώματα τις στηρίζουν.

Ιδού! Ο Νυμφίος Έρχεται!

Υπάρχουν εντυπώσεις που έχουν τις προδιαγραφές του ονείρου. Που θα ζήσουν σ’αυτή την απάτητη χιονισμένη επιφάνεια όπου κυκλοφορούμε σαν αερικά χωρίς πεζές επιθυμίες και βιωτικές ανάγκες. Όλα είναι ράθυμα εκεί και οι αγωνίες περισσότερο μοιάζουν με τίναγμα μεταξωτής κορδέλας παρά με οξύ πόνο κρανίου. Σε μια τέτοια επικράτεια ο φωτογράφος καλείται να πάρει απ΄τη ζωή εκείνες τις βουβές εικόνες που κρέμονται απ’το δίχτυ του ανάρπαστα τυχαίου. Με την ακαριαία περιβολή κάποιας απροσδιόριστα πολύ μακρινής μνήμης να υφάνει το πλέγμα μιας νέας τελεσίδικης διατύπωσης της λιωμένης στην ανακούρκουδη λήθη παλιάς εμπειρίας. Η ταπεινή τέχνη της φωτογραφίας μπορεί να πει βαθιές αλήθειες αρκεί να μεθύσει ο λειτουργός της μέσα στη φουρτουνιασμένη θάλασσα της μελίρροης παραίσθησης. Να μεθύσει με θάλασσα και μέλι. Είναι απόχη η μηχανή του και είναι κιβούρια υγρά και διαυγή πολλής και φωτεινής μνήμης τα μάτια του. Και με το δείχτη του αποφασίζει-μ’ ένα μόνο κλικ!-τη νέα ερμηνεία του κόσμου, την κάθε νέα ερμηνεία του κόσμου.

Καληνύχτα μέρα!

Σκέψου να βρεθείς στη μέση της ερήμου και να σού προκύψει φωτογραφικό λαυράκι; Ε κάπως έτσι έγινε και μ’αυτή την απροσδόκητη φωτογραφία. Όχι ότι είναι καμιά συναρπαστική εικόνα αλλά έχει τη γοητεία της και την ομορφιά της.

Πάντα φωτογραφίζω στο κέντρο. Με ενδιαφέρουν τα ανθρωποκεντρικά θέματα κυρίως και από αυτά, μόνο στο πολύβουο κέντρο μπορείς να βρεις αρκετά, τόσα ώστε να αυξήσεις τις πιθανότητες σου να έχεις και κάποια αληθινά καλή εικόνα. Όμως αν δεν ζεις στο κέντρο-το κέντρο-κέντρο-χρειάζεται κάπως να φτάσεις σ’αυτό. Επειδή ακριβώς δεν ζω μακριά απ’το κέντρο, επιλέγω τις περισσότερες φορές να κατέβω με τα πόδια, ελπίζοντας η διαδρομή κάτι να μού προσφέρει διαφορετικό. Μένω στους Αμπελόκηπους, έτσι έχω αρκετές εναλλακτικές για να φτάσω στο ευρύ κέντρο: μπορεί να κατέβω από Κηφισίας και Βασιλίσσης Σοφίας, μπορεί να πάρω τη Μιχαλακοπούλου και τη Βασιλέως Κωνσταντίνου. Η Δεινοκράτους και μετά Κολωνάκι είναι μια συχνή επιλογή. Λίγο πιο σπάνια-με κατεβάζει πιο χαμηλά απόσο θάθελα αλλά χαλάλι στη ποικιλία- είναι είτε η Ασκληπιού, είτε η Ιπποκράτους, είτε η Μαυρομιχάλη και πάει κατεβαίνοντας, με κατώτατο όριο τη Σπύρου Τρικούπη που οδηγεί στα Εξάρχεια. Τι προκύπτει από όλα αυτά τα παραστρατήματα; Τζίφος! Άγονες διαδρομές. Αντιφωτογραφικές διαδρομές. Κάθε τρίμηνο μια ανεκτή φωτογραφία και αν! Και φυσικά ούτε υποψία ανθρωποκεντρικότητας. Έτσι, αν μού προκύψει καμιά φωτογραφία που να είναι κάπως διαφορετική, να ανεβαίνει ένα σκαλί πάνω απ’το συνηθισμένο μελαγχολικό μέσο όρο, νιώθω μια αγαλλίαση σαν το καημένο το Καμμένο, που τού πέρασε βδομάδα χωρίς να τού φύγει ακόμη άλλος βουλευτής-τώρα που γράφω το άρθρο, διαισθάνομαι ότι κάποιος θα τού φύγει μετά από κάποια πατάτα που έκανε ο απίθανος.

Λέω μέσα μου, αυτοπαρηγορούμενος: όλα έχουν τη θέση τους στη φωτογραφική μας δραστηριότητα. Μια νότα θέρμης και χρωματικής ζεστασιάς σε μια μελαγχολική και ανήλιαγη γειτονιά-η φωτογραφία είναι από την Ασκληπιού-ένα σούρουπο φθινοπωρινό είναι κι αυτή καλοδεχούμενη και παίρνει τη θέση της στις εντυπώσεις μιας φωτογραφικής μέρας που παραλίγο να τελειώσει εντελώς άδοξα και στείρα, μέχρι που άναψαν οι ντροπαλές λάμπες στα πορτατίφ της μικρής βιτρίνας.

Η ύλη της φωτογραφίας

Τόχω ξαναγράψει νομίζω: αυτό που ουσιαστικά χάθηκε με τη ψηφιακή φωτογραφία-η Τέχνη της Φωτογραφίας κερδισμένη βγήκε πάντως, σπεύδω να προκαταλάβω όσους νομίζουν ότι θρηνώ στα ερείπια κάποιας χαμένης ένδοξης Βαβυλώνας-αυτό που χάθηκε λοιπόν, ειδικά για μας τους φωτογράφους, είναι η υλικότητα της, η απτικότητα της. Σε κάθε φάση της δημιουργίας της η φωτογραφία πέρναγε μέσα απ’τα χέρια μας. Τη φορτώναμε σαν φιλμ στη μηχανή από όπου μετά τη λήψη τη ξεφορτώναμε με ιερό δέος. Εμφανίζαμε αυτό το φιλμ σε ιερά, μυστηριακά δισκοπότηρα. Τα περνάγαμε μετά στον μεγεθυντήρα, αφού πρώτα τα καθαρίζαμε από λεκέδες και σκόνη και αφού τα είχαμε επισταμένως εξετάσει-αυτό ακριβώς κάνει το κορίτσι της φωτογραφίας. Τυπώναμε τις φωτογραφίες περνώντας τες με χαρούμενα ανορθόδοξο όσο και ριψοκίνδυνο για την υγεία μας τρόπο με τα χέρια από το ένα χημικό στο επόμενο. Με τα χέρια μας τις καδράραμε, τις κρεμάγαμε κι έτσι, με τα μάτια μας πια τις καμαρώναμε αλλά και τις καμάρωναν κι οι άλλοι, σαν απτά υλικά αντικείμενα. Ύλη με όλη τη σημασία της λέξης. Ύλη που δυνητικά μπορούσε να εκπέμπει πνεύμα-αν η εικόνα είχε τέτοιες προδιαγραφές. Αυτό πια χάθηκε-για όσους τουλάχιστον από μας δεν ασχολούνται με το εκτυπωτικό μέρος της εικόνας. Βέβαια η γοητεία, η μαγεία της τυπωμένης εικόνας δεν χάνεται. Κακά τα ψέμματα. Δεν είναι τυχαίο ότι παρά την κυριαρχία της ιντερνετικής εικονικότητας οι τυπωμένες εικόνες επιμένουν και αυτό γιατί ο άνθρωπος έχει ανάγκη την υλικότητα της-είναι σχεδόν σαν τη γλυπτική: όση τρισδιάστατη εικόνα και να δεις στο διαδίκτυο το βίωμα της γλυπτικής είναι ανυπέρβλητα πιο γλαφυρό, λόγο ακριβώς της απτικότητας της.

Το κορίτσι της φωτογραφίας δεν είναι ένα τυχαίο και οποιοδήποτε όμορφο κορίτσι. Είναι μια δραστήρια, μια αισθαντική, μια σπουδαία φωτογράφος, με σημαντικότατο έργο, με πληθώρα δημοσιεύσεων και-αυτό κι αν είναι επιτυχία-πληθώρα εκδόσεων και μάλιστα με επώνυμους και μεγάλους εκδοτικούς οίκους. Με μια συνέπεια στην αισθητική της αμετακίνητα σταθερή και φυσικά ορκισμένη και στρατευμένη στην υπόθεση “Ασπρόμαυρη Φωτογραφία”. Στα χέρια αυτής της εξαιρετικής γυναίκας η φωτογραφική ύλη γίνεται το πνεύμα που τόσο όμορφο είναι σαν την ίδια. Πέπη Λουλακάκη.(της οφείλω μια ανάρτηση και  κάποια στιγμή το υπόσχομαι θα το κάνω, απλά δεν θάθελα να υπάρχει παρά μόνο δικό της υλικό και μόνο αυτό και τίποτα άλλο που να αποσπά την προσοχή από αυτό).

Φωτογραφίες καλοκαιριού

Δεν υπάρχουν παλιά καλοκαίρια. Δεν παλιώνουν τα καλοκαίρια. Παλιώνουν οι φωτογραφίες τους-ω, ναι παλιώνουν αλλά ζουν ένα είδος καινούργιας ζωής σαν παλιές, σαν πατίνα. Ό,τι ζει βιωμένο στη μνήμη έχει την απτική αξία του ζωντανού παρόντος. Ένα χτεσινό φιλί και ένα προαιώνιο έχουν την ίδια αξία στη μνήμη των χειλιών.Σπαρταρούν επάνω τους ακόμη σαν ψάρι στην απόχη. Ολοζώντανα! Δεν ξεχνιούνται τα επεισόδια της σάρκας που είχαν ψυχή, γιατί μόνο η σάρκα έχει ψυχή-αρκεί να την έχει…

Κουτόχαρτο

Τα πρώτα μου γράμματα απ’τις εφημερίδες τάμαθα. Αρχικά η πρόοδος μου εκτιμώνταν από το πόσο πιο μικρά γράμματα διάβαζα κάθε φορά-συνδυαστικά με τη ταχύτητα φυσικά. Μεγάλωσα αγαπώντας τις εφημερίδες-ο πατέρας μου τις λάτρευε και ήταν από αυτούς που δεν αρκούνταν στο να αγοράζει μία-τη Κυριακή έστηνε αναγνωστικό πανηγύρι, ακόμη και μέχρι την τελευταία του μέρα. Κάνοντας μια αναδρομή, αυτό που σίγουρα μπορώ να πω είναι ότι, ακόμη και η φαιδρότερη εκδοχή εφημερίδας τότε, ήταν κλάσεις σοβαρότερη από τις σημερινές. Όλη η Ιστορία με τις εφημερίδες στράβωσε με τον άθλιο από κάθε άποψη Κουρή. Πουλούσε φτηνά τα σκουπίδια του, αυτό είναι αλήθεια αλλά ο κόσμος αυτό που αγόραζε ήταν αληθινά σκουπίδια. Κακογραμμένα, κακοσυνταγμένα, ανορθόγραφα, ελεεινά από άποψη λεξιλογίου και εκφράσεων κείμενα. Σκέτη φρίκη. Και στο τέλος έμενες και με τις μελανιές του σκουπιδόχαρτου του στα χέρια σου. Ο πατέρας μου, που πάντα αγόραζε κάθε καινούργια εφημερίδα την πρώτη μέρα κυκλοφορίας της, απαγόρευσε δια ροπάλου να μπαίνει αυτό το σκουπιδόπραμα στο σπίτι μας-ποιος να το βάλει άλλωστε;

Από την εποχή λοιπόν του Κουρή και κυρίως με την καταιγιστική εισβολή της ιδιωτικής τηλεόρασης, σιγά-σιγά αλλά σταθερά η ποιότητα της εφημερίδας άρχισε να πέφτει. Οι εκδότες επένδυαν στο ποιοτικό στοιχείο που λέγεται περιτύλιγμα και όχι στην ουσία της προσφερόμενης ύλης, δηλαδή το κείμενο. Παρόλα αυτά εγώ, στη θέση του πατέρα μου πια, σαν ενήλικος δηλαδή, συνέχιζα να αγοράζω εφημερίδα σε καθημερινή βάση και τις Κυριακές πρόσθετα και άλλες δύο ή καμιά φορά ακόμη και τρεις. Και τις ξε-κο-κά-λι-ζα κανονικά!(μετά το θάνατο του πατέρα μου άρχισα να διαβάζω ακόμη και τα κοινωνικά, τις κηδείες και μνημόσυνα, που όσο ζούσε με απωθούσε αυτή η-μακάβρια όπως τη θεωρούσα-συνήθεια του έτσι να κλείνει πάντα την ανάγνωση της εφημερίδας). Βοηθούσε ότι δεν είχα τηλεόραση-άποψη, που την κρατώ σταθερά μέχρι σήμερα. Όμως όσο μεγάλωνα τόσο κρύωνε μέσα μου το αίσθημα για τις εφημερίδες. Τα κείμενα τους δεν με τραβούσαν πια και μόνο εκείνη η δύναμη της αδράνειας που την ξέρουμε σαν συνήθεια με έκανε να συνεχίζω να διαβάζω πολλές από τις σελίδες τους. Κάπου στο 2002 αποφάσισα να πάρω κομπιούτερ-άργησα γιατί ήμουν πάντα τεχνοφοβικός και έδειχνα ασυμφιλίωτη διάθεση με αυτό το δαιμονικό εργαλείο. Έτσι, άρχισε να μπαίνει η ενημέρωση από μια νέα, κακά τα ψέμματα, πιο συναρπαστική πηγή. Όμως εφημερίδες συνέχιζα παρόλα αυτά να παίρνω και μάλιστα με τον ίδιο ρυθμό αλλά με όλο και λιγότερο ενθουσιασμό-και τώρα μεγάλο μέρος τους έμενε αδιάβαστο. Εν τω μεταξύ δυσανασχετούσα αφόρητα με το αυξημένο κόστος που δημιουργούσε αυτή η ανόητη επιδρομή με διάφορα δώρα-cds, dvds, περιοδικά για το ένα, για το άλλο-θυμάμαι μια βουλγάρα, φίλη της ρωσίδας που είχα για να φροντίζει την κατάκοιτη μάνα μου, που δεν ήξερε να διαβάζει γρι από ελληνικά, να αγοράζει την (κυριακάτικη)εφημερίδα[sic] To ΘΕΜΑ, Κύριος οίδε για ποιες προσφορές, που τής είχαν γυαλίσει σαν ελκυστικές! Έπαιρνε  τις προσφορές και μού άφηνε τη σκουπιδοφυλλάδα του κομιστή! “-Κύριος Νίκος, μην αγοράσετε εφημερίδα, σας έφερα εγώ!”, αφήνοντας μου τη καλοπροαίρετη νύξη ότι θάπρεπε να τής ήμουν και υποχρεωμένος!

Έπρεπε να έλθει η δραματική επιδείνωση των οικονομικών μου, για να πάρω την, πολύ εύκολη όπως τελικά αποδείχτηκε, απόφαση μου να κόψω την εφημερίδα-κάπου στην άνοιξη του 2007 αν θυμάμαι καλά. Από τότε όχι μόνο δε ξαναγόρασα ΠΟΤΕ΄πια εφημερίδα αλλά και όπου βρέθηκε μπροστά μου κάποια, απαξίωσα και να την κοιτάξω ακόμη. Έχω γίνει συνειδητός και ορκισμένος δυσφημιστής τους και μένω με την απορία γιατί κάποιοι.ηλικιακά νέοι συνεχίζουν να αγοράζουν. Η μόνη χρησιμότητα που προσφέρουν πια είναι αυτή της φωτογραφίας: να διαμορφώνουν κλίμα, μέσα από τους κραυγαλέους και υστερικούς τίτλους τους, κρεμασμένες στα μανταλάκια της τελεσίδικης απαξίωσης τους όμως-σαν ρόμπες, ρόμπες ξεκούμπωτες.

Στη γειτονιά του Τσοχατζόπουλου

Όχι, δεν εννοώ τη πιο πρόσφατη-εξίσου διάσημη με τη προηγούμενη αλλά για διαφορετικούς προφανώς λόγους-δηλ. το Κορυδαλλό αλλά τη γειτονιά των αρχαίων αγγέλων, τη θρυλική Διονυσίου Αρεοπαγίτου! Μαζί με την ανάπλαση του χώρου-ενόψει Ολυμπιάδας-γινόταν και συστηματική συντήρηση αλλά και ανακαίνιση των ωραίων μεγαλοαστικών οικημάτων που έχουν πρόσοψη στον υπέροχο αυτό δρόμο Αν και δεν είμαι σίγουρος, πιθανολογώ ότι αυτό το κτήριο της φωτογραφίας είναι αυτό που βρίσκεται ακριβώς δίπλα στην είσοδο του νέου Μουσείου Ακρόπολης. Λίγα νούμερα πιο κάτω είναι η -νέα τότε-κατοικία Τσοχατζόπουλου, που επίσης βάσιμα πιθανολογώ ότι συντηρούνταν και ανακαινίζονταν κι αυτή. Θυμάμαι,αμυδρά είναι αλήθεια, ότι είχα πάρει κι άλλες φωτογραφίες απ’τη περιοχή, απλά τύπωσα αυτή που-προφανώς!-βρήκα αισθητικά πιο ενδιαφέρουσα. Τότε ποιος από μας ήξερε ότι ο Άκης είχε αγοράσει σπίτι εκεί-είμασταν όλοι συνεπαρμένοι από την μεθυστική παραμύθα της Ολυμπιάδας. Θάχε τη πλάκα του να έβρισκα στο αρχείο μου φωτογραφίες από την ανακαίνιση της οικίας Τσοχατζόπουλου αλλά πιάστ’τ’ αβγό και κούερεφτο! Από τη στιγμή που δεν έχω σκάνερ για φιλμ αλλά μόνο για φωτογραφίες, θα περιοριστούμε σε ό,τι είναι τυπωμένο και νοερά θα φανταζόμεστε τις εργασίες τις οποίες θα επέβλεπε ο-παλιά πολιτικός μηχανικός-Άκης. Θυμάμαι με την ευκαιρία ότι είχε επιβλέψει και το κτίσιμο της οικίας Παπανδρέου στην Εκάλη-το περιβόητο “κωλόσπιτο”. Κάντε τους συνειρμούς σας ελεύθερα! Απλά προσθέστε ότι μπορεί εδώ να ερχόταν για κάποια επείγουσα διεκπεραίωση και ο στρατηγός του Άκη-τώρα στα ενδότερα του ΣΥΡΙΖΑ-Αντώνης Κοτσακάς!(αλήθεια τον έχετε ακούσει να μιλάει καθόλου γι’αυτή την υπόθεση; εξαφανισμένος!).

Σκέφτομαι βλέποντας τη φωτογραφία της ανάρτησης: άραγε να υπήρχε ανάλογος κάδος για τα μπάζα-κατά μία έννοια σκουπίδια κι αυτά, ανακυκλούμενα-και μπροστά στο ανακαινιζόμενο παλάτσο του σήμερα θλιβερού παλιάτσου της πολιτικής κυριαρχίας του συβαριτισμού σ’εκείνα τα κωστοπουλικά χρόνια; Αυτοί οι ταγοί με το νεοπλουτίστικο γκλάμουρ τους μας χαλούχησαν πολιτικά, ηθικά, αξιακά. Βάλανε και σαν κερασάκι στη τούρτα τους την επιτομή του χυδαιότερου νεοπλουτισμού που ενσάρκωνε αυτή η περιβόητη πλουτάνα πρωθιέρεια της Ολυμπιακής ρεμούλας και η εξαχρείωση ολοκληρώθηκε με τον εξευτελιστικότερα χυδαιότερο τρόπο παρακμής: τον οργιαστικό θρίαμβο σε βάρος μας, σε βάρος των κορόιδων που τους ψήφιζαν!

Διαδρομή βαλκανικής συμφοράς

Στο σημείο αυτό ακριβώς, η διαδρομή των τσολιάδων προς το Μνημείο του Άγνωστου Στρατιώτη μοιάζει-αλλά δεν είναι, σας διαβεβαιώ-να είναι ειδυλλιακή, λόγω των καλαθιών με τα λουλούδια. Στη πραγματικότητα όλη η διαδρομή είναι γελοιοποιητική του θεσμού της Προεδρικής Φρουράς και απορώ που δεν βρέθηκε ένας άνθρωπος όχι μόνο να το καταγγείλει αυτό αλλά και να το διορθώσει. Ξεκινούν λοιπόν οι τσολιάδες από τα καταλύματα της Φρουράς στην οδό Ηρώδου Αττικού και βγαίνοντας στη Βασιλίσσης Σοφίας στρίβουν αριστερά προς τη Πλατεία Συντάγματος.Και κάπου εδώ αρχίζει ο γελοιοποιητικός Γολγοθάς ενός εθνικού μας συμβόλου, αφού πρέπει να περάσει ανάμεσα σε κατάφορτα περίπτερα-ανάμεσα στα εμπορεύματα των περιπτέρων φιγουράρουν και τσολιαδάκια!-τον κόσμο που στριμώχνεται στο απελπιστικά στενό για τέτοια περιοχή πεζοδρόμιο-τον πιο ετερόκλητο κόσμο που μπορεί να φανταστεί κανείς: από εμβρόντητους τουρίστες μέχρι θεληματάρηδες των βουλευτών και, πάρα πολύ συχνά, στρατοπεδευμένους διαδηλωτές αλλά και αυτοκίνητα που φουριόζικα θέλουν να εισέλθουν στο προαύλιο της Βουλής, από την είσοδο της Βασιλίσσης Σοφίας. Βαλκανικό κομφούζιο! Στο μεταξύ έχω ακούσει ότι οσονούπω κλείνουν και τα τελευταία λουλουδάδικα, αφού δεν θα τους ανανεωθούν οι μισθώσεις-έτσι κι αλλιώς κεσάτια έχουν, κανείς δεν στέλνει λουλούδια πια στους βουλευτές ούτε καν στη κηδεία τους.

Υποτίθεται ότι έχει γίνει χάραξη στο πεζοδρόμιο για την απρόσκοπτη πορεία των τσολιάδων προς το Μνημείο και γενικά ο κόσμος, ακόμη και οι ζιζάνιοι τουρίστες, σέβονται το άγημα αλλά η εικόνα δεν παύει να είναι ταπεινωτική για το εθνικό μας σώμα. Τελετουργικά είναι αποδομητική της διαδικασίας αλλαγής φρουράς αυτή η πορεία, έτσι όπως έχει αποφασιστεί. Δεν μπορώ να καταλάβω γιατί να μην περάσει μέσα από το προαύλιο της Βουλής-το σκηνικό είναι πρώτης τάξεως φόντο για την εθνική μας φρουρά-και να κατεβαίνουν από το μεγαλόπρεπο κλιμακοστάσιο της πρόσοψης του Κοινοβουλίου και κάνοντας ένα τελετουργικό άνοιγμα της πορείας στο χώρο μπρος στο μνημείο, να κατευθύνονται τελικά στις θέσεις τους με τη διαδικασία που προβλέπεται. Ειλικρινά δεν μπορώ να καταλάβω ποια λογική εμποδίζει αυτή τη λύση, που μοιάζει τόσο αυτονόητη, και αντίθετα ποια λογική επιβάλλει την κρατούσα που μοιάζει και είναι η απολύτως παράλογη και αντιλειτουργική, χωρίς φυσικά να παραβλέπουμε το αισθητικό του πράγματος.

Εγώ σαν φωτογράφος, έχω ευνοηθεί από το σουρεαλιστικό παραλογισμό της επιλεγμένης ως τώρα διαδρομής-η φωτογραφία της ανάρτησης αναδεικνύει την πιο ήπια πλευρά του, που αλίμονο κι αυτή δεν θα διαρκέσει για πολύ: ήδη τα ανθοπωλεία έχουν μείνει ελάχιστα πια-δύο ή τρία το πολύ-και το εμπόρευμα τους λίγο και φτωχό.Καμιά σχέση με αυτό που βλέπετε στην εικόνα της ανάρτησης, τραβηγμένη εφτά με οχτώ χρόνια πριν!